Al die kinders in jou peuter se speelskool babbel al in tweewoord-sinne, maar jou klein liefling sê nog nie boe of ba nie. Is dit nodig om bekommerd te raak?
Ongeveer 13 % van kinders begin laat te praat. Daar is ook gevind dat die meeste laat-praters ’n gesinsgeskiedenis het van vroeë taalvaardigheidsvertraging, heelwaarskynlik manlik is, moontlik gebore is met ’n gewig van minder as 85% van die optimale geboortegewig, of vroeër as 37 weke in die swangerskap gebore is.
Wie word gesien as laat-praters? ʼn Laat-prater is ʼn peuter wat ʼn goeie begrip van taal het en verder in alle opsigte goed ontwikkel is, maar ʼn beperkte woordeskat vir sy ouderdom het. Hy het al die nodige boustene om te praat, maar praat baie min of glad nie.
ʼn Peuter van 18 maande moet al ten minste 20 woorde gebruik, en ʼn 24 maande oue kind moet meer as ʼn honderd woorde kan sê en tweewoord sinne kan maak. Die sinne moet egter selfgeskepte sinne wees soos “hondjie weg” of “beentjie eina”, en nie kombinasies wat altyd saam gebruik word nie.
Wat kan jy as ouer doen om te verseker dat jou kind se spraakontwikkeling verbeter?
- Laat jou kind se gehoor toets. Selfs ʼn geringe gehoorprobleem kan probleme met spraak- en taalontwikkeling veroorsaak.
- Lees herhalende boeke voor en sing herhalende liedjies. Wanneer jou kind dieselfde patroon herhaaldelik hoor, sal hy kan voorspel wat volg. Hy sal dan begin om die woorde in te vul wanneer jy ʼn pouse voor ʼn herhalende woord los. Kinders leer deur herhaling.
- Praat, praat, praat! Praat oor alles wat hy doen, wat gebeur en waarmee jy besig is. Gebruik kort sinne en maklike, herhalende woorde waar jy kan.
- Paar woorde met aksies. Kinders is meer geneig om ʼn woord na te boots wanneer die woord met ʼn bekende aksie gepaard gaan.
- Gebruik baba-gebaretaal om die verbale kommunikasie te oorbrug. Die gebruik van tekens en gebare kan kinders se taalvaardighede verbeter.
- Moenie kwaad en gefrustreerd raak nie.
- Brei uit op wat jou kind sê. As hy “bal” sê, sê dan woorde wat daarmee saamgaan soos “bal gooi”, “bal rol”, “rooi bal”. Wanneer hy sukkel om ʼn woord te sê, vul dit in vir hom en wanneer hy na iets wys met sy vingertjie, sê die naam van die voorwerp waarna hy wys.
Hou vol om hierdie wenke toe te pas, maar as jy nie ʼn verbetering waarneem nie, sorg dat jy professionele hulp kry. Sommige kinders doen so goed in ander areas van ontwikkeling dat die ouers aanneem dat die vertraging in spraak self sal weggaan. Dit is egter nie altyd die geval nie. Dit is beter ʼn spraakterapeut te raadpleeg.
Oorspronklike artikel geskryf deur Marli Naidoo. Lees dit gerus op Solidariteit.
Comments are closed.